Ủy ban Chứng khoán Nhà nước tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2014 và chương trình công tác năm 2015

Ngày 22/12/2014, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2014 và chương trình công tác năm 2015. Tham dự Hội nghị có Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà cùng đại diện lãnh đạo một số đơn vị thuộc Bộ, đại diện lãnh đạo Tổng Công ty đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) và đại diện Văn phòng Chính phủ. Về phía UBCKNN có Chủ tịch Vũ Bằng và Ban Lãnh đạo Ủy ban, đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc UBCKNN, Sở GDCK Tp. Hồ Chí Minh (HOSE), Sở GDCK Hà Nội (HNX), Trung tâm Lưu ký Chứng khoán (VSD).

 

Chủ tịch UBCKNN Vũ Bằng phát biểu tại Hội nghị Tổng kết công tác năm 2014 và Chương trình công tác năm 2015 (Ảnh: TT)

  Tại Hội nghị, thay mặt Ban Lãnh đạo UBCKNN, Chủ tịch Vũ Bằng báo cáo về tình hình thực hiện nhiệm vụ năm 2014 và chương trình công tác năm 2015 của UBCKNN.

  Về kết quả hoạt động thị trường chứng khoán năm 2014:

  Nhờ những cải thiện kinh tế vĩ mô và các giải pháp tái cấu trúc TTCK, TTCK năm 2014 có kết quả khả quan hơn: Chỉ số VNIndex tăng 9%, chỉ số HNX-Index tăng 24% so với cuối năm 2013; Mức vốn hóa đạt 1.128 nghìn tỷ đồng (tăng 179 nghìn tỷ đồng so với cuối năm 2013), tương đương 31,5% GDP; Thanh khoản thị trường có sự cải thiện rõ rệt. Quy mô giao dịch bình quân mỗi phiên (bao gồm cả cổ phiếu và trái phiếu) đạt 5.500 nghìn tỷ đồng, tăng 104% so với năm 2013; Tổng giá trị niêm yết tăng 19% và trái phiếu tăng 25% so với năm 2013; Tổng giá trị huy động vốn ước đạt 237 nghìn tỷ đồng, tăng 6% so với cùng kỳ năm 2013; trong đó phát hành cổ phiếu và cổ phần hóa là 23 nghìn tỷ đồng. Về trái phiếu, đã tổ chức 207 đợt đấu thầu, huy động được gần 214 nghìn tỷ đồng (tăng 8% so với năm 2013); Số công ty niêm yết hoạt động có lãi, tăng 5% so với cùng kỳ năm 2013; tổng LNST của toàn bộ công ty niêm yết trong 9 tháng đầu năm 2014 tăng 6,1%; Tài khoản nhà đầu tư đạt khoảng 1,37 triệu, tăng 6% so với cuối năm 2013.

  Về kết quả thực hiện nhiệm vụ trọng tâm năm 2014:

  Thứ nhất, hoàn thiện khung pháp lý và chính sách phát triển thị trường:

  - Các văn bản quy phạm đã được phê duyệt và ban hành:

  + Quyết định, Nghị định: Quyết định số 366/QĐ-TTg ngày 11/3/2014 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án xây dựng và phát triển thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam; Nghị định về thị trường chứng khoán phái sinh đã trình Chính phủ đúng kế hoạch.

  + Các Thông tư: Đã trình Bộ Tài chính ban hành các thông tư về: xử phạt vi phạm hành chính; giám sát tuân thủ Sở giao dịch chứng khoán, Trung tâm lưu ký; chế độ thu, mức thu và sử dụng phí bán đấu giá cổ phần; phí và lệ phí trong lĩnh vực chứng khoán; cơ chế tài chính đối với các tổ chức kinh doanh chứng khoán.

  Trong năm, UBCKNN cũng đã ban hành 12 Quyết định về tính toán khoản thu trái pháp luật; hợp nhất công ty chứng khoán (CTCK); quản lý và giám sát CTCK; sổ tay kiểm tra CTCK; quy trình chấp thuận kiểm toán; hệ thống CBTT IDS; hệ thống CSDL quản lý CTCK; quy chế trao đổi thông tin của tổ chức quốc tế các UBCK (IOSCO). Chấp thuận ban hành 08 quy chế nghiệp vụ liên quan đến quỹ ETF của HNX, HOSE, VSD.

  - Các đề án, dự án đã hoàn thành và tiếp tục được ban hành trong thời gian tới: Quyết định thay thế Quyết định 55/2009/QĐ-TTg về tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài trên TTCK Việt Nam; Quyết định phê duyệt Đề án thành lập Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam; Các Thông tư sửa đổi: về tổ chức hoạt động CTCK; về tổ chức và quản lý giao dịch chứng khoán công ty đại chúng chưa niêm yết tại HNX; về hướng dẫn công bố thông tin trên TTCK; về đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán chứng khoán; về quy chế hành nghề chứng khoán.

  Thứ hai, công tác quản lý và tái cấu trúc các tổ chức kinh doanh chứng khoán.

  Đối với các công ty chứng khoán: Hoạt động tái cấu trúc các công ty chứng khoán vẫn đang tiếp tục được thực hiện theo lộ trình và có bước đi thận trọng trên cơ sở các nguyên tắc thị trường. Đến nay, UBCKNN đã xử lý được 20 công ty. Số công ty thua lỗ giảm từ 60% xuống 20% (tổng mức lỗ từ 4.200 tỷ xuống gần 200 tỷ), mức sinh lời tăng khoảng 1,5 lần, chỉ tiêu an toàn tài chính bình quân tăng 15%.

  Đối với các công ty quản lý quỹ: Tính tới hết Quý III/2014, toàn ngành còn 43 công ty quản lý quỹ đang hoạt động (năm 2014 có 6 công ty thực hiện giải thể, rút giấy phép, chấm dứt hoạt động và tạm ngừng hoạt động). Có 23 công ty quản lý quỹ hoạt động có lãi với tổng số lãi gần 132 tỷ đồng, và 20 công ty bị lỗ với tổng số lỗ 64 tỷ đồng. Các công ty quản lý quỹ quản lý khối lượng tài sản khoảng 109 nghìn tỷ đồng.

  Đối với hệ thống các quỹ đầu tư chứng khoán, công tác tái cấu trúc đã đạt được một số kết quả. Thế hệ các quỹ đóng, quỹ thành viên được thay thế bằng hệ thống các quỹ mở hoạt động linh hoạt hơn và có cơ chế bảo vệ nhà đầu tư tốt hơn, hoạt động minh bạch hơn. Tính tới tháng 12/2014, thị trường có 25 quỹ đầu tư chứng khoán: trong đó có 02 quỹ ETF, 15 quỹ mở, 8 quỹ thành viên đang hoạt động. Tổng giá trị huy động là hơn 7 nghìn tỷ đồng.

  Đến nay, về cơ bản UBCKNN đã ban hành đầy đủ các cơ chế, chính sách về tổ chức và hoạt động của các tổ chức kinh doanh chứng khoán theo thông lệ quốc tế, đặc biệt là việc áp dụng các tiêu chí an toàn tài chính theo tiêu chuẩn BASEL II, tiêu chí cảnh báo sớm theo chuẩn mực CAMEL, hệ thống quản trị rủi ro theo thông lệ quốc tế. Ngoài ra, UBCK cũng đang tích cực phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng chuẩn mực kế toán áp dụng cho tổ chức kinh doanh chứng khoán, chế độ kế toán áp dụng cho các công ty chứng khoán; Sửa đổi thông tư 210 về tổ chức hoạt động CTCK,... Trong năm 2014 đã thực hiện thanh tra, kiểm tra 16 CTCK; 10 công ty quản lý quỹ, trên cơ sở đó đã xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật.

  Thứ ba, công tác quản lý công ty đại chúng, tạo hàng hoá cho thị trường, công tác huy động vốn qua TTCK.

  Năm 2014, số lượng công ty niêm yết mới tăng 21 công ty; hủy niêm yết 27 công ty, số công ty niêm yết trên 2 sàn hiện nay là 672 công ty. Bên cạnh đó, thực hiện đăng ký giao dịch mới cho 23 doanh nghiệp trên thị trường UpCom, nâng tổng số cổ phiếu giao dịch lên 160 và đưa chứng chỉ Quỹ ETF đầu tiên đi vào giao dịch. Trong năm qua, UBCK đã xét duyệt tổng cộng 350 hồ sơ với tổng giá trị phát hành đạt gần 41.500 tỷ đồng; Công tác cổ phần hóa cũng được đẩy mạnh với việc ra đời của Quyết định 51. Các SGDCK đã tổ chức được 86 phiên đấu giá với giá trị bán được đạt gần 11.000 tỷ (tăng gấp hơn 4 lần so với năm 2013). Nâng cao hoạt động quản lý, giám sát các công ty đại chúng, tổ chức niêm yết theo các quy định mới, UBCKNN đã chỉ đạo các Sở tăng cường năng lực quản trị điều hành, thường xuyên giám sát tình hình thực hiện chế độ báo cáo và nghĩa vụ công bố thông tin của tổ chức niêm yết, đăng ký giao dịch; giao dịch cổ đông lớn, cổ đông sáng lập, cổ đông nội bộ và người có liên quan; giám sát nội dung công bố thông tin về tình hình quản trị công ty; giám sát việc lập trang thông tin điện tử (website) và việc thực hiện công bố thông tin trên website; Nhằm tháo gỡ vướng mắc trong quá trình triển khai và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp cũng như đồng bộ hóa với Luật Doanh nghiệp mới, UBCKNN đang dự thảo sửa Thông tư thay thế Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 121/2012/TT-BTC ngày 26/7/2012 của Bộ Tài chính quy định về quản trị công ty áp dụng cho các công ty đại chúng. Về kiểm toán chấp thuận, UBCKNN đã tích cực, chủ động phối hợp với Vụ Chế độ Kế toán và Kiểm toán (BTC) để tiến hành xét duyệt song song hồ sơ kiểm toán chấp thuận năm 2015. Đã xét duyệt cho 36 hồ sơ đăng ký công ty kiểm toán và kiểm toán viên được chấp thuận.

  Thứ tư, công tác thanh tra, giám sát và xử lý vi phạm.

  Trong bối cảnh thị trường có nhiều khó khăn và càng tiềm ẩn nhiều vấn đề phức tạp phát sinh, do vậy công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra đối với các tổ chức, cá nhân tham gia thị trường đã hết sức được chú trọng triển khai, tổ chức 13 đoàn thanh tra và 45 đoàn kiểm tra, 110 quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với các tổ chức và cá nhân, với tổng số tiền phạt là 9,35 tỷ đồng. Tổ chức thanh tra, kiểm tra đối với các tổ chức kinh doanh dịch vụ chứng khoán dựa trên tiêu chí xếp loại các CTCK, Công ty QLQ theo CAMEL. Các vi phạm bị xử phạt chính trong thời gian qua chủ yếu là các vi phạm về báo cáo và công bố thông tin, vượt hạn mức đầu tư, chưa tách bạch hoàn toàn tiền của nhà đầu tư và của công ty chứng khoán, hỗ trợ vốn ngoài nghiệp vụ giao dịch ký quỹ, cho khách hàng vay chứng khoán để bán,…

  Bên cạnh đó, UBCKNN đã chỉ đạo và phối hợp sát sao với các SGDCK và TTLK trong việc phân tích, làm rõ và kiểm tra xử lý vi phạm về thao túng giá, giao dịch nội bộ: triển khai 04 đoàn kiểm tra giao dịch và đã xử phạt bằng tiền đối với 02 trường hợp thao túng giá cổ phần. Việc đưa vào sử dụng hệ thống giám sát TTCK đối với giao dịch cổ phiếu đã tạo điều kiện thiết lập cơ sở dữ liệu, thông tin thuận lợi hơn cho việc phối hợp và công tác giám sát của UBCKNN, các SGDCK. Thực hiện tốt thỏa thuận phối hợp trao đổi thông tin với Cơ quan Thanh tra Giám sát NHNN và UBCKNN về các giao dịch khối lượng lớn đối với cổ phiếu của các tổ chức tín dụng niêm yết trên TTCK. Đồng thời, UBCKNN, SGDCK, TTLKCK thường xuyên phối hợp chặt chẽ với cơ quan công an trong công tác phòng ngừa, phát hiện, điều tra làm rõ và xử lý các vi phạm trong lĩnh vực chứng khoán trên cơ sở Thông tư liên tịch số 46/2009/TTLT-BTC-BCA ngày 11/3/2009 ký giữa Bộ Tài chính và Bộ Công an. UBCKNN đã chuyển 03 vụ việc cho cơ quan công an để điều tra, làm rõ. Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo được thực hiện tốt, đã xử lý 135 đơn thư, đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật về trình tự, thủ tục và thời hạn. Theo đó, UBCKNN cũng đang tích cực phối hợp với Bộ Công an, Bộ Tư pháp, Văn phòng Chính phủ, Viện KSND tối cao để đưa nghiệp vụ điều tra ban đầu vào Bộ luật điều tra hình sự và luật tố tụng hình sự.

  Thứ năm, hoạt động của Sở giao dịch, TTLK

  - Các Sở GDCK đã và đang hoàn thiện các quy chế, quy trình nghiệp vụ nhằm tăng cường năng lực điều hành, nâng cao hiệu quả hoạt động để đáp ứng được quy định và yêu cầu mới, đặc biệt các vấn đề liên quan đến tổ chức hoạt động của quỹ ETF, giao dịch và niêm yết, giám sát thị trường…; nghiên cứu xây dựng bộ chỉ số mới và nâng cấp hệ thống chỉ số hiện tại, nghiên cứu triển khai các sản phẩm mới ETF, covered warrant, chứng chỉ lưu ký chứng khoán không có quyền biểu quyết (NVDR), các sản phẩm trái phiếu mới. Bên cạnh đó, các dự án quan trọng như “Công trình Trung tâm dữ liệu dự phòng”, Gói thầu “Thiết kế, giải pháp, cung cấp lắp đặt và chuyển giao hệ thống Công nghệ thông tin” cũng đang được triển khai. Với thị trường giao dịch trái phiếu chính phủ: đưa vào vận hành hệ thống giao dịch TPCP phiên bản 3 kết nối với hệ thống thông tin quốc tế - Bloomberg, nghiên cứu xây dựng phương pháp tính chỉ số trái phiếu (Bond index) và hệ thống giao dịch TPCP trực tuyến.

  - Về phía Trung tâm lưu ký chứng khoán: Chính thức đưa hệ thống vay và cho vay chứng khoán (SBL) và ETF vào hoạt động; ban hành Quy chế tổ chức hoạt động vay và cho vay chứng khoán (SBL) và Quy chế về giao dịch hoán đổi đăng ký, lưu ký, bù trừ, thanh toán chứng khoán và thực hiện quyền đối với chứng chỉ quỹ ETF; xây dựng hệ thống đăng ký mã số giao dịch trực tuyến cho nhà đầu tư nước ngoài; mô hình đối tác thanh toán bù trừ trung tâm (CCP).

 

Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị (Ảnh: TT)

  Về công tác, nhiệm vụ trọng tâm năm 2015:

  Tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách, đề án, khung khổ pháp lý: Các Nghị định, Quyết định trình Thủ tướng Chính Phủ, cụ thể: Quyết định thành lập Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam; Nghị định về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh; Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 58/2012/NĐ-CP ngày 20/7/2012 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Chứng khoán; Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 108/2013/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính. Các Thông tư, Quyết định trình Bộ Tài chính; đồng thời triển khai thị trường chứng khoán phái sinh như Hoàn thiện dự thảo thông tư về chứng khoán và TTCK phái sinh, lấy ý kiến các đơn vị của Bộ Tài chính, lấy ý kiến rộng rãi thành viên thị trường để trình Bộ ban hành…; Tiếp tục triển khai tái cấu trúc TTCK: Nâng cao chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm; Kích cầu, khơi thông dòng vốn trong và ngoài nước; Thúc đẩy tái cấu trúc hệ thống tổ chức kinh doanh chứng khoán; Hiện đại hóa tổ chức TTCK; Tiếp tục nâng cao hiệu quả quản lý, giám sát TTCK và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

  Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Trần Xuân Hà ghi nhận và đánh giá cao những kết quả mà UBCKNN đạt được trong năm qua, đặc biệt trên các mặt: Xây dựng và hoàn thiện khung pháp lý về thị trường chứng khoán và tham gia tích cực trong việc xây dựng các văn bản chính sách có liên quan; Chỉ đạo các Sở GDCK và TTLKCK tổ chức tốt việc huy động vốn cho ngân sách nhà nước và cho đầu tư phát triển, đồng thời tổ chức giao dịch chứng khoán an toàn đạt những kết quả tốt đáng khích lệ; Công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát thị trường và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Về các nhiệm vụ và giải pháp UBCKNN đề ra trong năm 2015, Thứ trưởng nhất trí và nhấn mạnh, trong năm tới, UBCKNN cần tiếp tục đẩy mạnh công tác hoàn thiện khuôn khổ pháp lý trong đó trọng tâm là Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 58/2012/NĐ-CP; Nghị định về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh và một loạt các cơ chế chính sách khác có liên quan; Chỉ đạo tiếp tục công tác huy động vốn qua thị trường chứng khoán và công tác cổ phần hóa gắn với niêm yết; Tiếp tục thực hiện công tác tái cấu trúc TTCK và chuẩn bị hội đủ các điều kiện cần thiết hợp nhất các thị trường giao dịch; Chuẩn bị cho ra đời thị trường chứng khoán phái sinh theo đúng lộ trình đã đặt ra. Bên cạnh đó, UBCKNN cần tiếp tục quan tâm công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát thị trường và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Thực hiện đồng bộ các giải pháp để duy trì hoạt động của TTCK phát triển ổn định an toàn và hiệu quả.

  Thay mặt Ban Lãnh đạo UBCKNN, Chủ tịch Vũ Bằng tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Thứ trưởng Trần Xuân Hà. Trong năm tới, UBCKNN tiếp tục tích cực phối hợp chặt chẽ với các đơn vị thuộc Bộ, các bộ ngành để triển khai, hoàn thành tốt các nhiệm vụ đã đề ra, duy trì sự ổn định và phát triển bền vững của thị trường chứng khoán.

(UBCKNN)